Αυτό το κείμενο σας επιτρέπει να κατανοήσετε την αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή. Εξηγεί ξεκάθαρα ότι η Αμερική είναι υποχρεωμένη να υποστηρίξει αυταρχικά καθεστώτα στην περιοχή επειδή οι απόψεις των ανθρώπων δεν είναι ευνοϊκές για αυτούς. Αυτό είναι το απόγειο του κυνισμού!
Από τη μια ισχυριζόμαστε ότι αγωνιζόμαστε για τη δημοκρατία και τις αξίες, αλλά από την άλλη υποστηρίζουμε μη δημοκρατικά καθεστώτα να τα επιβάλλουν και να επιβάλλουν πολιτικές που είναι αντίθετες με τις επιθυμίες του λαού τους.
Καταλαβαίνουμε επίσης ότι η αμερικανική πολιτική βασίζεται σε ιστορίες, σκηνικά και προσομοιώσεις: η κοινή γνώμη πρέπει να χειραγωγηθεί για να μην χάσει έδαφος από την Κίνα.
Μπρούνο Μπέρτεζ
*
Foreign Affairs: Η Αμερική χάνει τον αραβικό κόσμο – και η Κίνα καρπώνεται τους καρπούς
από τους Michael Robbins, Amaney A. Jamal και Mark Tessler
Η 7η Οκτωβρίου 2023 ήταν μια στιγμή καμπής όχι μόνο για το Ισραήλ αλλά και για τον αραβικό κόσμο. Η φρικτή επίθεση της Χαμάς σημειώθηκε τη στιγμή που μια νέα τάξη πραγμάτων φαινόταν να αναδύεται στην περιοχή.
Τρία χρόνια νωρίτερα, τέσσερα μέλη του Αραβικού Συνδέσμου – Μπαχρέιν, Μαρόκο, Σουδάν και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) – είχαν ξεκινήσει διαδικασίες με στόχο την εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ.
Καθώς το καλοκαίρι του 2023 πλησίαζε στο τέλος του, η πιο σημαντική αραβική χώρα που δεν αναγνώριζε ακόμα το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία, φαινόταν έτοιμη να το κάνει επίσης.
Η επίθεση της Χαμάς και η καταστροφική στρατιωτική επιχείρηση που πραγματοποίησε το Ισραήλ στη Γάζα επιβράδυνσαν αυτή την πορεία προς την ομαλοποίηση. Η Σαουδική Αραβία έχει δηλώσει ότι δεν θα προχωρήσει σε μια συμφωνία ομαλοποίησης έως ότου το Ισραήλ λάβει σαφή μέτρα για να διευκολύνει τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Η Ιορδανία ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στο Ισραήλ τον Νοέμβριο του 2023 και η επίσκεψη στο Μαρόκο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου που είχε προγραμματιστεί για τα τέλη του 2023 δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Οι Άραβες ηγέτες παρακολουθούν με καχυποψία την αυξανόμενη αντίθεση των πολιτών τους στον πόλεμο στη Γάζα. Σε πολλές αραβικές χώρες, χιλιάδες άνθρωποι ήρθαν για να διαμαρτυρηθούν για τον πόλεμο του Ισραήλ και την ανθρωπιστική κρίση που έχει δημιουργήσει. Οι διαδηλωτές στην Ιορδανία και το Μαρόκο ζήτησαν επίσης τον τερματισμό των αντίστοιχων συνθηκών ειρήνης μεταξύ των χωρών τους και του Ισραήλ, εκφράζοντας την απογοήτευσή τους που οι κυβερνήσεις τους δεν ακούνε τους λαούς τους.
Η 7η Οκτωβρίου θα μπορούσε επίσης να είναι μια στιγμή ορόσημο για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ως αποτέλεσμα του πολέμου στη Γάζα, η αραβική κοινή γνώμη στράφηκε έντονα εναντίον του πιο πιστού συμμάχου του Ισραήλ, των Ηνωμένων Πολιτειών, μια εξέλιξη που θα μπορούσε να εμποδίσει τις αμερικανικές προσπάθειες όχι μόνο να βοηθήσουν στην επίλυση της κρίσης στη Γάζα, αλλά και να περιορίσουν το Ιράν και να απωθήσουν Η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στη Μέση Ανατολή.
Από το 2006, το Arab Barometer, ο μη κομματικός ερευνητικός οργανισμός που ηγούμαστε, διενεργεί ανά διετία εθνικά αντιπροσωπευτικές έρευνες γνώμης σε 16 αραβικές χώρες, συλλέγοντας τις απόψεις απλών πολιτών σε μια περιοχή που έχει λίγες δημοσκοπήσεις. Μετά την εισβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ιράκ το 2003, άλλες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι λίγοι απλοί Άραβες πολίτες είχαν θετική άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2022, ωστόσο, οι στάσεις τους έχουν βελτιωθεί κάπως, με τουλάχιστον το ένα τρίτο των ερωτηθέντων σε σχεδόν κάθε χώρα που ρωτήθηκε από το Arab Barometer να λέει ότι είχε μια «πολύ ευνοϊκή» ή «κάπως ευνοϊκή» άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, έρευνες που πραγματοποιήσαμε σε πέντε χώρες στα τέλη του 2023 και στις αρχές του 2024 δείχνουν ότι η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών μεταξύ των Άραβων πολιτών έχει μειωθεί σημαντικά.
Μια δημοσκόπηση που διενεργήθηκε στην Τυνησία εν μέρει πριν και εν μέρει μετά τις 7 Οκτωβρίου υποδηλώνει έντονα ότι αυτή η αλλαγή συνέβη ως απάντηση στα γεγονότα στη Γάζα. Ίσως το πιο εκπληκτικό είναι ότι οι έρευνες κατέστησαν επίσης σαφές ότι η απώλεια της Αμερικής ήταν το κέρδος της Κίνας.
Οι απόψεις των Αράβων πολιτών για την Κίνα έχουν βελτιωθεί στις πρόσφατες έρευνές μας, αντιστρέφοντας μια τάση μισής δεκαετίας αποδυνάμωσης της υποστήριξης προς την Κίνα στον αραβικό κόσμο. Όταν ρωτήθηκε εάν η Κίνα έχει αναλάβει σοβαρές προσπάθειες για την προστασία των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, λίγοι ερωτηθέντες συμφώνησαν. Αυτό το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι οι αραβικές απόψεις αντικατοπτρίζουν τη βαθιά δυσαρέσκεια με τις Ηνωμένες Πολιτείες παρά τη συγκεκριμένη υποστήριξη της κινεζικής πολιτικής έναντι της Γάζας.
Στους μήνες και τα επόμενα χρόνια, οι ηγέτες των ΗΠΑ θα επιδιώξουν να τερματίσουν τη σύγκρουση στη Γάζα και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για μια μόνιμη διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ελπίζουν επίσης να προστατεύσουν τη διεθνή οικονομία προστατεύοντας την Ερυθρά Θάλασσα από επιθέσεις ιρανών πληρεξουσίων και να εδραιώσουν μια περιφερειακή συμμαχία που θα περιόριζε την ιρανική επιθετικότητα και θα περιόριζε την κινεζική εμπλοκή στην περιοχή. Ωστόσο, για να επιτύχει οποιονδήποτε από αυτούς τους στόχους, η Ουάσιγκτον χρειάζεται τη συνεργασία των αραβικών κρατών, που θα είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί εάν οι αραβικοί πληθυσμοί παραμείνουν τόσο δύσπιστοι για τους αμερικανικούς στόχους στη Μέση Ανατολή.
Από τις 7 Οκτωβρίου, η αραβική κοινή γνώμη στράφηκε έντονα κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αμερικανοί αναλυτές και πολιτικοί συχνά προτείνουν ότι αυτό που μερικές φορές αποκαλούν περιφρονητικά «ο αραβικός δρόμος» δεν πρέπει να ανησυχεί για την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Επειδή οι περισσότεροι Άραβες ηγέτες είναι αυταρχικοί, λέγεται, δεν ενδιαφέρονται πολύ για την κοινή γνώμη, και οι Αμερικανοί πολιτικοί θα πρέπει επομένως να δώσουν προτεραιότητα στη σύναψη συμφωνιών με άνδρες εξουσίας αντί να κερδίσουν τις καρδιές και τα μυαλά των Αράβων πολιτών. Αλλά σε γενικές γραμμές, η ιδέα ότι οι Άραβες ηγέτες δεν περιορίζονται από την κοινή γνώμη είναι μύθος. Οι εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης ανέτρεψαν τις κυβερνήσεις τεσσάρων χωρών και οι εκτεταμένες διαδηλώσεις το 2019 οδήγησαν σε αλλαγές ηγεσίας σε τέσσερις άλλες αραβικές χώρες. Οι αυταρχικοί πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις των ανθρώπων που κυβερνούν. Λίγοι Άραβες ηγέτες θέλουν τώρα να βλέπονται ανοιχτά να συνεργάζονται με την Ουάσιγκτον, δεδομένης της απότομης αύξησης του αντιαμερικανικού αισθήματος μεταξύ των πληθυσμών που ηγούνται. Η οργή των Αράβων πολιτών κατά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής θα μπορούσε επίσης να έχει σοβαρές άμεσες συνέπειες για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η προηγούμενη έρευνά μας, βασισμένη σε δεδομένα έρευνας κοινής γνώμης από την Αλγερία και την Ιορδανία, έδειξε ότι ο θυμός για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ μπορεί να οδηγήσει τους πολίτες να έχουν μεγαλύτερη συμπάθεια για τρομοκρατικές ενέργειες κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ορισμένα ευρήματα του Αραβικού Βαρόμετρου, ωστόσο, αποκαλύπτουν επίσης ότι ο αυξανόμενος αραβικός σκεπτικισμός σχετικά με τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή δεν είναι μη αναστρέψιμος. Οι διαφορές στις απόψεις μεταξύ των πληθυσμών σε χώρες που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αντιμετωπίσει διαφορετικά δείχνουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον αραβικό κόσμο αλλάζοντας τις πολιτικές τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδηλώνουν επίσης συγκεκριμένες αλλαγές στην προσέγγιση που πιθανότατα θα βελτιώσουν τις αραβικές αντιλήψεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της πιέσεις για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, της αύξησης της αμερικανικής ανθρωπιστικής βοήθειας στην επικράτεια και την υπόλοιπη περιοχή και, μακροπρόθεσμα, εργάζονται για μια λύση δύο κρατών.
Τελικά, για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των Αράβων πολιτών στη Μέση Ανατολή, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να επιδείξουν την ίδια ανησυχία για τα δεινά των Παλαιστινίων όπως και για τα δεινά των Ισραηλινών.
Ασφαλές εκλογικό κέντρο
Κάθε έρευνα του Arab Barometer παίρνει συνεντεύξεις με περισσότερους από 1.200 ερωτηθέντες και διεξάγεται αυτοπροσώπως στον τόπο διαμονής του ερωτώμενου. Αυτές οι έρευνες ρωτούν τους ερωτηθέντες για τις απόψεις τους για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και θρησκευτικών ζητημάτων, των απόψεων των κυβερνήσεών τους, της πολιτικής συμμετοχής, των δικαιωμάτων των γυναικών, του περιβάλλοντος και των διεθνών υποθέσεων.
Από τις 7 Οκτωβρίου, το Arab Barometer έχει πραγματοποιήσει έρευνες σε πέντε διαφορετικές αραβικές χώρες: Ιορδανία, Κουβέιτ, Λίβανο, Μαυριτανία και Μαρόκο.
Δεδομένου ότι ο προηγούμενος γύρος ερευνών του Arab Barometer σε αυτές τις χώρες διεξήχθη μεταξύ 2021 και 2022, άλλοι παράγοντες εκτός από τον πόλεμο στη Γάζα μπορεί να συνέβαλαν σε αλλαγές στην κοινή γνώμη από τότε έως τώρα. Ωστόσο, πρόσθετες δημοσκοπήσεις αποδείχθηκαν ένα ανεκτίμητο σημείο αναφοράς, επιτρέποντάς μας να συμπεράνουμε ότι ορισμένες βασικές αλλαγές απόψεων πιθανότατα συνέβησαν πολύ πιο πρόσφατα.
Μεταξύ 13 Σεπτεμβρίου και 4 Νοεμβρίου 2023, πραγματοποιήσαμε μια προγραμματισμένη έρευνα στην Τυνησία που περιελάμβανε 2.406 συνεντεύξεις. Περίπου οι μισές από αυτές τις συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν πριν από τις 7 Οκτωβρίου και περίπου οι μισές μετά. Για να κατανοήσουμε πώς άλλαξαν οι απόψεις των Τυνήσιων μετά τις 7 Οκτωβρίου, υπολογίσαμε τις μέσες απαντήσεις τις τρεις εβδομάδες πριν από την επίθεση της Χαμάς και, στη συνέχεια, παρακολουθήσαμε τις καθημερινές αλλαγές τις εβδομάδες που ακολούθησαν, διαπιστώνοντας μια ταχεία πτώση και υψηλό ποσοστό ερωτηθέντων που είχαν θετικές απόψεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες . Τα αποτελέσματα στις περισσότερες άλλες χώρες που μελετήσαμε το 2021-2022 και μετά τις 7 Οκτωβρίου ακολούθησαν παρόμοια τάση: σε όλες εκτός από μία, η γνώμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε επίσης αισθητά.
Παρά τη φρίκη της επίθεσης της Χαμάς, λίγοι ερωτηθέντες του Αραβικού Βαρόμετρου συμφώνησαν ότι θα έπρεπε να χαρακτηριστεί «τρομοκρατική ενέργεια » .
Αντίθετα, η συντριπτική πλειοψηφία συμφώνησε ότι η ισραηλινή εκστρατεία στη Γάζα πρέπει να χαρακτηριστεί ως τρομοκρατία. Οι περισσότεροι Άραβες πολίτες που ερωτήθηκαν μετά τις 7 Οκτωβρίου περιέγραψαν την κατάσταση στη Γάζα τρομερή. Όταν ρωτήθηκε ποια από τις επτά λέξεις, συμπεριλαμβανομένων «πόλεμος», «εχθρότητες», «σφαγή» και «γενοκτονία», περιέγραψε καλύτερα τα συνεχιζόμενα γεγονότα στη Γάζα, ο όρος που επιλέγεται πιο συχνά σε όλες εκτός από μία χώρα ήταν «γενοκτονία» . Μόνο στο Μαρόκο ένας σημαντικός αριθμός ερωτηθέντων – το 24% – αποκάλεσε αυτά τα γεγονότα «πόλεμο», με περίπου το ίδιο ποσοστό Μαροκινών που το χαρακτήρισαν «σφαγή». Οπουδήποτε αλλού, λιγότερο από το 15% των ερωτηθέντων επέλεξε τον όρο «πόλεμος» για να χαρακτηρίσει αυτό που συνέβαινε στη Γάζα.
Επιπλέον, έρευνες του Arab Barometer διαπίστωσαν ότι οι Άραβες πολίτες δεν πιστεύουν ότι οι δυτικοί παράγοντες υπερασπίζονται τους κατοίκους της Γάζας.
Η έρευνά μας ρώτησε: «Ποιο από τα παρακάτω κόμματα πιστεύετε ότι είναι αφοσιωμένο στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων;» και επέτρεψε στους ερωτηθέντες να επιλέξουν όλα όσα ισχύουν από μια λίστα δέκα χωρών, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη.
Όχι περισσότερο από το 17% των ερωτηθέντων, ανεξαρτήτως χώρας, συμφωνεί ότι τα Ηνωμένα Έθνη υπερασπίζονται τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τα πήγε λιγότερο καλά, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες έλαβαν τους χαμηλότερους βαθμούς: το 8% των ερωτηθέντων στο Κουβέιτ, το 6% στο Μαρόκο και τον Λίβανο, το 5% στη Μαυριτανία και το 2% στην Ιορδανία συμφωνούν ότι υπερασπίστηκαν τους Παλαιστίνιους. Τα αποτελέσματα για τις Ηνωμένες Πολιτείες αποκλίνουν ακόμη περισσότερο από εκείνα άλλων δυτικών και παγκόσμιων παραγόντων στο θέμα της προστασίας του Ισραήλ. Όταν ρωτήθηκαν εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες προστατεύουν τα δικαιώματα του Ισραήλ, περισσότερο από το 60 τοις εκατό των ερωτηθέντων και στις πέντε χώρες απάντησαν ναι. Αυτά τα ποσοστά υπερβαίνουν κατά πολύ τα ποσοστά των ερωτηθέντων που πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ή τα Ηνωμένα Έθνη προστατεύουν το Ισραήλ.
Αυτές οι αντιλήψεις στον αραβικό κόσμο σχετικά με την ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα και την αμερικανική προσέγγιση σε αυτήν φαίνεται να είχαν σημαντικές συνέπειες για τη συνολική φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε εννέα από τις δέκα χώρες στις οποίες το Αραβικό Βαρόμετρο ρώτησε για την ευνοϊκή θέση των ΗΠΑ το 2021, τουλάχιστον το ένα τρίτο όλων των ερωτηθέντων δήλωσε ότι είχε θετική άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, σε τέσσερις από τις πέντε χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Μαρτίου 2024, λιγότερο από το ένα τρίτο θεωρούν τις Ηνωμένες Πολιτείες θετικά.
Στην Ιορδανία, το ποσοστό των ερωτηθέντων με ευνοϊκή γνώμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε δραματικά, από 51% το 2022 σε 28% σε δημοσκόπηση που διεξήχθη τον χειμώνα 2023-2024.
Στη Μαυριτανία, το ποσοστό των ερωτηθέντων με θετική γνώμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε από 50% σε έρευνα που διεξήχθη το χειμώνα 2021-2022 σε 31% στην έρευνα που διεξήχθη το χειμώνα 2023-2024 και στον Λίβανο μειώθηκε από 42% τον χειμώνα 2021-2022 σε 27% στις αρχές του 2024. Ομοίως, το ποσοστό των ερωτηθέντων που πιστεύουν ότι η εξωτερική πολιτική του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ήταν «καλή» ή «πολύ καλή» μειώθηκε κατά 12 μονάδες στον Λίβανο και εννέα βαθμούς στην Ιορδανία την ίδια περίοδο.
Η χρονική στιγμή της έρευνάς μας στην Τυνησία υποδηλώνει έντονα ότι η ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα βρίσκεται πίσω από αυτή τη συνολική πτώση. Τις τρεις εβδομάδες πριν από τις 7 Οκτωβρίου, το 40% των Τυνήσιων δήλωσε ότι είχε θετική άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 27 Οκτωβρίου, μόλις τρεις εβδομάδες μετά την έναρξη των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα, μόνο το 10% των Τυνήσιων είπε το ίδιο πράγμα.
Αν και οι αραβικές απόψεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Μπάιντεν μειώθηκαν μετά τις 7 Οκτωβρίου, οι απόψεις για διαφορετικές πτυχές της εμπλοκής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δεν έπεσαν όλες εξίσου. Οι ερωτηθέντες μας ήταν εξίσου πιθανό να συμφωνήσουν ότι η εξωτερική βοήθεια των ΗΠΑ προς τη χώρα τους ενισχύει τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες ή ενισχύει την κοινωνία των πολιτών όπως και πριν από τις 7 Οκτωβρίου. Στην πραγματικότητα, οι ερωτηθέντες στην Ιορδανία, τη Μαυριτανία και το Μαρόκο στην έρευνά μας Χειμώνας 2023-2024 ήταν ελαφρώς πιο πιθανό να συμφωνήσουν ότι η εξωτερική βοήθεια των ΗΠΑ ενισχύει την κοινωνία των πολιτών σε σχέση με το 2021 και το 2022. Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η διαφωνία με την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης έναντι του Ισραήλ και Ο πόλεμος στη Γάζα, και όχι με άλλα στοιχεία της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, βρίσκεται πίσω από την υποβάθμιση της περιφερειακής φήμης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κοινωνικό όφελος
Αν και έχει προσφέρει περιορισμένη υλική και ρητορική υποστήριξη στη Γάζα, η Κίνα ήταν ο κύριος ωφελούμενος από την πτώση της φήμης των Ηνωμένων Πολιτειών στο αραβικό κοινό. Στις έρευνες του 2021-2022, το Arab Barometer έδειξε ότι η αραβική υποστήριξη προς την Κίνα μειώνεται. Όμως τους τελευταίους μήνες, αυτή η τάση έχει αντιστραφεί. Σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα του Arab Barometer μετά τις 7 Οκτωβρίου, τουλάχιστον οι μισοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν ότι είχαν θετική γνώμη για την Κίνα. Στην Ιορδανία και το Μαρόκο, βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ, η Κίνα σημείωσε αύξηση τουλάχιστον 15 μονάδων στην ευνοϊκή της βαθμολογία.
Όταν ρωτήθηκαν εάν οι πολιτικές των ΗΠΑ ή της Κίνας ήταν καλύτερες για την ασφάλεια της περιοχής τους, οι ερωτηθέντες σε τρεις από τις πέντε χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα μετά τις 7 Οκτωβρίου είπαν ότι προτιμούν την κινεζική προσέγγιση. Η πραγματική παρουσία της Κίνας στην περιοχή ήταν στην πραγματικότητα ελάχιστη, με τη δέσμευσή της να επικεντρώνεται κυρίως σε οικονομικές συμφωνίες μέσω της Πρωτοβουλίας Belt and Road. Το αραβικό κοινό στη Μέση Ανατολή φαίνεται να κατανοεί ότι η Κίνα έπαιξε περιορισμένο ρόλο στα γεγονότα στη Γάζα: μόνο το 14% των Λιβανέζων που συμμετείχαν στην έρευνα, το 13% των Μαροκινών, το 9% των Κουβέιτ, το 7% των Ιορδανών και ένα μικρό 3% των Μαυριτανών συμφωνούν ότι Η Κίνα είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Παλαιστινίων.
Είναι επομένως πιθανό ότι οι ολοένα και πιο ευνοϊκές απόψεις των ερωτηθέντων για την Κίνα αντικατοπτρίζουν τη δυσαρέσκειά τους με τις πολιτικές των ΗΠΑ και της Δύσης. Όταν τέθηκαν πιο συγκεκριμένες ερωτήσεις πολιτικής, οι ερωτηθέντες μας έδωσαν πιο διφορούμενες απαντήσεις. Όταν ρωτήθηκαν εάν πίστευαν ότι οι κινεζικές πολιτικές ήταν καλύτερες στην «προστασία των ελευθεριών και δικαιωμάτων», ότι οι πολιτικές των ΗΠΑ ήταν καλύτερες, ότι οι κινεζικές και αμερικανικές πολιτικές ήταν εξίσου καλές ή ότι οι κινεζικές και αμερικανικές πολιτικές ήταν επίσης κακές, μια πλειάδα Κουβεϊτών, Μαυριτανών και Μαροκινών απάντησε ότι οι αμερικανικές πολιτικές είναι καλύτερες από τις κινεζικές πολιτικές. Οι ερωτηθέντες σε δύο χώρες που συνορεύουν με το Ισραήλ, ωστόσο, ένιωσαν το αντίθετο: Σε έρευνες του Arab Barometer στην Ιορδανία και τον Λίβανο μετά τις 7 Οκτωβρίου, σημαντικά περισσότεροι ερωτηθέντες συμφώνησαν ότι οι πολιτικές της Κίνας είναι καλύτερες από αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών.
Το ιστορικό της Κίνας στην προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό είναι φτωχό, αλλά οι πληθυσμοί του Λιβάνου και της Ιορδανίας θεωρούν πλέον το ιστορικό των Ηνωμένων Πολιτειών ως ακόμη χειρότερο. Αυτό το αποτέλεσμα αντανακλά μια ευρύτερη τάση στα δεδομένα του Αραβικού Βαρόμετρου: η γεωγραφία έχει σημασία. Οι άνθρωποι που ζουν πιο κοντά στη σύγκρουση στη Γάζα και των οποίων οι χώρες έχουν φιλοξενήσει ιστορικά μεγάλο αριθμό Παλαιστινίων προσφύγων εξέφρασαν τη χαμηλότερη εμπιστοσύνη στις συγκεκριμένες πολιτικές των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Εκθεση μειονότητας
Οι έρευνές μας υποδεικνύουν ότι η μείωση της αραβικής υποστήριξης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι αναπόφευκτη και ότι το αραβικό κοινό ανταποκρίνεται με ευαισθησία στις διαφορές στην πολιτική των ΗΠΑ σε βασικά ζητήματα για την περιοχή. Αυτή η ένδειξη προκύπτει δυναμικά από τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στο Μαρόκο, τη μόνη χώρα στην περιοχή που αντιστάθηκε στην τάση αυξανόμενου σκεπτικισμού απέναντι στις αμερικανικές πολιτικές. Το 2022, το 69% των Μαροκινών είχε θετική άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες είναι μακράν η μεγαλύτερη υποστήριξη στον αραβικό κόσμο. Αυτή η ήδη ισχυρή υποστήριξη έχει πράγματι αυξηθεί: η έρευνα του Arab Barometer για τον χειμώνα 2023-2024 αποκάλυψε ότι το 74% των Μαροκινών αντιλαμβάνονται πλέον θετικά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Μαρόκο είναι επίσης η μόνη χώρα της οποίας ο πληθυσμός προτιμά σαφώς τις πολιτικές ασφαλείας των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή από αυτές της Κίνας, κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες.
Ο ρόλος που διαδραμάτισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην υποστήριξη του Μαρόκου σε μια εδαφική διαμάχη είναι σχεδόν βέβαιο ότι η μαροκινή γνώμη αποτελεί εξαίρεση. Για δεκαετίες, η μαροκινή κυβέρνηση διοικεί μεγάλο μέρος της Δυτικής Σαχάρας, όπου ένα κίνημα που υποστηρίζεται από την Αλγερία επιδιώκει να ιδρύσει ένα ανεξάρτητο κράτος. Μέχρι το 2020, κανένα κράτος μέλος του ΟΗΕ δεν αναγνώριζε την κυριαρχία του Μαρόκου. Εκείνο το έτος, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν την αξίωση του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα με αντάλλαγμα την επισημοποίηση των διπλωματικών σχέσεων του Μαρόκου με το Ισραήλ. Ιδιαίτερα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023, η κυβέρνηση Μπάιντεν επιβεβαίωσε σταθερά αυτήν την πολιτική. Η έρευνά μας για τη μαροκινή γνώμη συνέπεσε με μια επίσκεψη υψηλού προφίλ του Τζόσουα Χάρις, ανώτερου Αμερικανού διπλωμάτη, στο Αλγέρι και το Ραμπάτ για να τονίσει αυτή την πολιτική θέση.
Φαίνεται ότι η πολιτική της στη Δυτική Σαχάρα έχει εμβολιάσει σε μεγάλο βαθμό τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη μείωση της υποστήριξης που έχουν υποστεί σε άλλες αραβικές χώρες. Άλλες δυτικές χώρες που δεν ακολούθησαν το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών όσον αφορά την αναγνώριση της κυριαρχίας του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα δεν διατήρησαν την υποστήριξη του μαροκινικού λαού. Μεταξύ του 2022 και του χειμώνα 2023-24, το ποσοστό των Μαροκινών που δηλώνουν ότι έχουν θετική γνώμη για το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκε από 68% σε 30%, μια πτώση μεγαλύτερη από ό,τι σε άλλες χώρες που ερευνήσαμε. Η γνώμη των Μαροκινών για τη Γαλλία έχει επίσης επιδεινωθεί, χάνοντας δέκα βαθμούς.
Η Κίνα επωφελήθηκε από την πτώση της φήμης των Ηνωμένων Πολιτειών στο αραβικό κοινό.
Σε κάθε χώρα που συμμετείχαν στην έρευνα, οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι τα κράτη της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, και όχι οι παγκόσμιοι παράγοντες, είναι πιο αφοσιωμένα στην προστασία των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων. Ωστόσο, αυτή η γνώμη δεν μεταφράζεται σε επιθυμία να δουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να υιοθετούν ουδετερότητα ή να εγκαταλείπουν τη Μέση Ανατολή. Παρά την οργή τους για την πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Γάζας, οι αραβικοί πληθυσμοί έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες να συμμετάσχουν στην επίλυση της ισραηλινο-παλαιστινιακής κρίσης.
Μια ερώτηση στην έρευνα του Arab Barometer έθεσε στους ερωτηθέντες ποιο θέμα θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της κυβέρνησης Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, προσφέροντας επτά επιλογές: οικονομική ανάπτυξη, εκπαίδευση, ανθρώπινα δικαιώματα, υποδομές, σταθερότητα, καταπολέμηση της τρομοκρατίας και το παλαιστινιακό ζήτημα. Σε τρεις από τις τέσσερις χώρες όπου τέθηκε αυτή η ερώτηση σε έρευνες που διεξήχθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου, πολλοί ερωτηθέντες συμφώνησαν ότι ο Μπάιντεν θα έπρεπε να δώσει προτεραιότητα στο παλαιστινιακό ζήτημα, ακόμη και πάνω από άλλες σημαντικές ανησυχίες που αντιμετωπίζουν οι χώρες τους. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό των Αράβων πολιτών που απάντησαν ότι η κορυφαία προτεραιότητα της κυβέρνησης Μπάιντεν στην περιοχή θα έπρεπε να είναι το παλαιστινιακό ζήτημα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια: κατά 21 μονάδες στην Ιορδανία, κατά 18 μονάδες στη Μαυριτανία και στο Μαρόκο και 17 μονάδες στον Λίβανο. Και τα στοιχεία μας για την Τυνησία δείχνουν ότι αυτή η αύξηση σημειώθηκε σχεδόν αμέσως μετά την έναρξη της ισραηλινής στρατιωτικής εκστρατείας στη Γάζα.
Ο πόλεμος στη Γάζα μείωσε από ένα ήδη χαμηλό επίπεδο την αραβική υποστήριξη για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ.
Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι ο αραβικός κόσμος είναι αντίθετος σε μια ειρηνική διευθέτηση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Η έρευνά μας στην Τυνησία αρχικά πρότεινε ότι το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της υποστήριξης για μια λύση δύο κρατών. Στην πραγματικότητα, σε δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Μαρτίου 2024 στην Ιορδανία, τη Μαυριτανία και το Μαρόκο, υψηλότερα ποσοστά των ερωτηθέντων υποστήριξαν μια λύση δύο κρατών και όχι μια λύση ενός κράτους, μια συνομοσπονδία ή μια «άλλη» συμφωνία αορίστου χρόνου. διάρκεια." προσέγγιση που είχε υποστηρίξει αυτές τις επιλογές το 2022.
Πριν από τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, φαινόταν ότι μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων αναδυόταν στη Μέση Ανατολή. Καθώς ορισμένες αραβικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να εξομαλύνουν τις σχέσεις με το Ισραήλ –η πρώτη τέτοια συμφωνία εδώ και σχεδόν 30 χρόνια– φάνηκε ότι το κύριο χάσμα στην περιοχή μπορεί να μην είναι μεταξύ Ισραήλ και αραβικών κρατών, αλλά μεταξύ Τεχεράνης και χωρών που επιδιώκουν να περιορίσουν τη σύγκρουση. Ένας νέος συνασπισμός με στόχο τον περιορισμό του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και βασικών αραβικών κρατών, θα ήταν εξαιρετικά επωφελής για τον περιορισμό της επιρροής του Ιράν στην περιοχή.
Ίσως είναι ακόμη δυνατό για τις Ηνωμένες Πολιτείες να δημιουργήσουν έναν τέτοιο συνασπισμό: τη βοήθεια της Ιορδανίας στο Ισραήλ για την απόκρουση του ιρανικού drone και την επίθεση με πυραύλους της 13ης Απριλίου και τις αποφάσεις της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για παροχή πληροφοριών στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν Αυτή η επίθεση υποδηλώνει ότι οι κορυφαίοι Άραβες ηγέτες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι μια περιφερειακή αναδιάταξη είναι προς το συμφέρον τους.
Έρευνες που πραγματοποιήσαμε μετά τις 7 Οκτωβρίου διαπίστωσαν ότι η έγκριση του Ιράν παραμένει χαμηλή μεταξύ του αραβικού κοινού. Το 36% των Λιβανέζων, το 25% των Ιορδανών και μόνο το 15% των Κουβεϊτών εξέφρασαν θετική γνώμη για το Ιράν.
Ωστόσο, οι προσπάθειες για συνολική επανευθυγράμμιση θα είναι δύσκολο να επιτευχθούν όσο συνεχίζεται η φθίνουσα περιφερειακή υποστήριξη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συμφωνίες ψυχρής ειρήνης, όπως αυτές μεταξύ Ισραήλ, Αιγύπτου και Ιορδανίας, κινδυνεύουν πάντα να καταρρεύσουν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αναντικατάστατες ως ενδιάμεσος για τις συμφωνίες εξομάλυνσης. Οι ειρηνευτικές συμφωνίες Αιγύπτου-Ισραήλ και Ισραήλ-Ιορδανίας διατηρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό σε ισχύ χάρη στην τεράστια βοήθεια που παρείχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στις δύο αραβικές χώρες. Οι συμφωνίες εξομάλυνσης τα τελευταία πέντε χρόνια βασίστηκαν στις υποσχέσεις των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες των αραβικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της αναγνώρισης της κυριαρχίας του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα, της αφαίρεσης του Σουδάν από τον κατάλογο των κρατών χορηγών της τρομοκρατίας και της πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F-35 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Στο πλαίσιο μετά την 7η Οκτωβρίου, η απώλεια της υποστήριξης των Αράβων πολιτών σημαίνει όχι μόνο διακινδύνευση της υποστήριξης των Αράβων ηγετών, αλλά και διακινδύνευση της εσωτερικής σταθερότητας των βασικών αραβικών συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η οργή για τα δεινά των Παλαιστινίων έχει ήδη ξεχυθεί στους δρόμους. Στην Ιορδανία, οι διαδηλώσεις έχουν ήδη εκτροχιάσει το Project Prosperity, μια συμφωνία Ιορδανίας-Ισραήλ για το νερό και την ενέργεια που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά τη συνεργασία με το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αντιμετώπιση της ιρανικής επίθεσης, τα αραβικά καθεστώτα παρέμειναν ασυγκίνητα σχετικά με τον ρόλο τους από φόβο μήπως πυροδοτήσουν περαιτέρω την οργή των πολιτών τους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να προσπαθήσουν να μετριάσουν τη γενική πίεση που αισθάνονται οι αραβικές κυβερνήσεις να μην συνεργαστούν με το Ισραήλ για να αντιμετωπίσουν την ιρανική επιρροή.
Η περιοχή βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής – και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι θεωρητικά σε θέση να ασκήσουν την επιρροή που απαιτείται για να βοηθήσουν στην εξασφάλιση εκεχειρίας στη Γάζα και να βοηθήσουν τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους να προχωρήσουν προς την ειρήνη. Ωστόσο, για να αποκαταστήσουν την περιφερειακή τους αξιοπιστία, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να παρουσιάσουν συγκεκριμένα και ρεαλιστικά βήματα προς μια λύση δύο κρατών, προσδιορίζοντας πώς θα είναι η αποτελεσματική μεταπολεμική διακυβέρνηση στη Γάζα και τι πρέπει να κάνουν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι για να διασφαλίσουν ότι θα σημειωθεί πρόοδος ειρήνη. Είναι καιρός να λογοδοτήσουν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι ηγέτες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει μόνο να υποστηρίξουν τις ειρηνευτικές συνομιλίες, αλλά και να επιμείνουν στη διακοπή της επέκτασης των εποικισμών του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη.
Για πάρα πολύ καιρό, οι Άραβες θεωρούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι εργάζονται για να διασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα και τα συμφέροντα των συμμάχων Αράβων ηγετών πάνω από αυτά των απλών πολιτών – ακόμη και όταν οι Άραβες πολίτες αναζητούν μεγαλύτερη υποστήριξη για τον εκδημοκρατισμό και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Επιπλέον, μια άλλη ιρανο-ισραηλινή αντιπαράθεση μπορεί να μην είναι τόσο επιτυχημένη όσο αυτή του Απριλίου του 2024. Θα μπορούσε να είναι καταστροφική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εργαστούν για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του αραβικού κοινού για τον περιορισμό του Ιράν, όχι μόνο κρυφά, αλλά και μέσω θαρραλέων και αποτελεσματικών δημόσιων πολιτικών.
Η τρέχουσα κατάσταση προσφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο κινδύνους όσο και ευκαιρίες. Δεν υπάρχει άμεσο ισοδύναμο με το ζήτημα της Δυτικής Σαχάρας στο Μαρόκο στις περισσότερες αραβικές χώρες. Αλλά η περίπτωση του Μαρόκου δείχνει ξεκάθαρα ότι όταν οι Άραβες πολίτες πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους, το κρίνουν ευνοϊκότερα. Οι κίνδυνοι από την αποτυχία αντιμετώπισης της φθίνουσας αραβικής υποστήριξης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτείνονται πέρα από τη Γάζα. Χωρίς σημαντική αλλαγή στην αμερικανική υποστήριξη στον πόλεμο του Ισραήλ και χωρίς έξυπνες αλλαγές στην αμερικανική πολιτική για τον μετριασμό του αυξανόμενου αραβικού αντιαμερικανισμού μακροπρόθεσμα, άλλοι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, θα συνεχίσουν να προσπαθούν να εκδιώξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες από τον ηγετικό τους ρόλο στην η Μέση Ανατολή.
πηγή: Foreign Affairs
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου