Παρασκευή 2 Ιουνίου 2023

Μυτιλήνη (Mytilenepress) : Ο Πούτιν στην ιστορία της Ρωσίας

 

Με μια πιο προσεκτική εξέταση, η εκτίμηση του Πούτιν για τη Ρωσία είναι ένα από τα πιο επίμαχα ζητήματα στο εργατικό κίνημα. Πληρώνουμε εδώ την έλλειψη βάθους, μέσα από μαρξιστικές κατηγορίες, για την κρίση και την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. 

Μετά από μια πρώτη φάση, αμέσως μετά το 1991, συνεδρίων, συζητήσεων, μελετών, το ερώτημα αρχειοθετείται και εξαφανίζεται από την πολιτικοπολιτιστική σκηνή. 

Αλλά το χειρότερο έχει συμβεί για τη μελέτη της μετασοβιετικής Ρωσίας, το γεγονός ότι η αριστερά έχει συχνά και πρόθυμα υποθέσει χωρίς κριτική τις αφηγήσεις και τις ερμηνευτικές κατηγορίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Σε αρκετές περιπτώσεις, το ρωσικό κοινωνικό σύστημα περιγράφεται ως κυριαρχούμενο από τους ολιγάρχες, χωρίς συνέχεια μεταξύ της φάσης της προεδρίας Γέλτσιν και της επακόλουθης προεδρίας Πούτιν. Ούτε γίνεται προσπάθεια να φτάσουμε στο βάθος της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ της κοινωνικοοικονομικής δομής και του πολιτικού εποικοδομήματος στη σημερινή Ρωσία. 

Δεν επιχειρείται επίσης να διερευνηθεί με τους φακούς του Μαρξ και του Λένιν, το πραγματικό σύστημα της ρωσικής πολιτικής, η διαδικασία των διαμεσολαβήσεων και οι εσωτερικές ισορροπίες της σημερινής κυβερνώσας ομάδας της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Έχοντας εγκαταλείψει το έδαφος της μαρξιστικής ανάλυσης, ανακυκλώνουμε το έτοιμο ζελέ των απολογητών της φιλελεύθερης δημοκρατίας, σύμφωνα με το οποίο η Ρωσία είναι μια ιμπεριαλιστική χώρα που κυβερνάται από έναν αυταρχικό που εμψυχώνεται από τη νεοτσαρική φιλοδοξία να ανοικοδομήσει την Αυτοκρατορία...

Για μια μη αυθόρμητη αξιολόγηση του ρόλου του Βλαντιμίρ Πούτιν στη διαδικασία της ρωσικής και παγκόσμιας ιστορίας, χρειάζεται μια μεθοδολογική υπόθεση, στοιχειώδης αλλά συχνά παραβλέπεται, η οποία ισχύει εξίσου για όλους τους ηγέτες των χωρών που δέχθηκαν επίθεση τα τελευταία τριάντα χρόνια. Αμερικανικός ιμπεριαλισμός, από τον Σαντάμ Χουσεΐν μέχρι τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και τον Μουαμάρ Καντάφι: το πρότυπο δεν μπορεί να είναι απόλυτο και αποϊστορικοποιημένο, είναι η Ιδέα ή ο Μύθος της μεγάλης, ευγενούς και καθαρής ηγεσίας του λαού.

Σήμερα, εκ των υστέρων, έντεκα χρόνια μετά την επιθετικότητα της Δύσης και τη δειλή εκτέλεση του ηγέτη της, της Λιβύης, εν μέσω του πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού χάους, συντετριμμένη από φυλετικές συγκρούσεις, αποκαλύπτει με αδιάψευστες αποδείξεις ότι η ηγεσία της Ο «δικτάτορας» Καντάφι ήταν ιστορικά προοδευτικός, έχοντας λυτρώσει τη χώρα από την αποικιακή κυριαρχία και είχε χτίσει μια κοινωνική και πολιτική τάξη στην οποία οι άνθρωποι ζούσαν μαζί με αξιοπρέπεια και απολάμβαναν υψηλό επίπεδο ευημερίας.

Για να αξιολογήσουμε τα είκοσι χρόνια πολιτικού ρόλου του σημερινού Ρώσου Προέδρου, των κομμουνιστών, των μαρξιστών και όλων εκείνων που, με διανοητική ειλικρίνεια, θεωρούν τις ανθρώπινες υποθέσεις ως μια περίπλοκη και μη ενιαία ιστορική διαδικασία χειραφέτησης και απελευθέρωσης, θα πρέπει να αναρωτηθούμε εάν, Δεδομένων των ιστορικών συνθηκών, στη μακιαβελική «αποτελεσματική αλήθεια» και όχι σε μια φανταστική ιδανική κατάσταση, η κατευθυντήρια γραμμή της πολιτικής δράσης που εφαρμόζεται έχει, στο σύνολό της, προοδευτικό ή οπισθοδρομικό χαρακτήρα. 

Η σημερινή Ρωσία δεν μπορεί να συγκριθεί με τη Σοβιετική Ένωση πριν από τον Γκορμπατσόφ, η οποία, παρά τους περιορισμούς του «πραγματικού σοσιαλισμού», απολάμβανε πλήρη απασχόληση, εκτεταμένη κοινωνική προστασία και μια αναφορά (σήμερα αυτό φαίνεται εκπληκτικό!) μεταξύ ελάχιστου και μέγιστου εισοδήματος περίπου 1 έως 3 . Η Ρωσία των πρώτων ημερών του Πούτιν πρέπει να συγκριθεί με την κατεστραμμένη, ταπεινωμένη και προσβεβλημένη Ρωσία και Κινέζους της δεκαετίας του 1990, που μαστίζονται από τις επιδρομές των μεγάλων του δυτικού κεφαλαίου και των «ολιγαρχικών» που συνδέονται με αυτό -μιας νέου τύπου κομπραδόρικη αστική τάξη- που είχε κλέψει ατιμώρητα τον μεγάλο κοινωνικό πλούτο που απέκτησε σε 70 χρόνια η δουλειά του σοβιετικού λαού. 

Μια χώρα σε κομμάτια, που με την ομοσπονδιακή κρατική της δομή κινδύνευε, όπως στη Γιουγκοσλαβία, βαλκανοποίηση, της οποίας οι προσπάθειες απόσχισης της Τσετσενίας και του Νταγκεστάν (Σεπτέμβριος 1999) ήταν πολύ συγκεκριμένα και ανησυχητικά σημάδια. μαστιζόταν από τις επιδρομές των μεγάλων του δυτικού κεφαλαίου και των «ολιγαρχικών» που συνδέονται με αυτό –μιας νέου τύπου κομπραδόρικη αστική τάξη– που είχε κλέψει ατιμώρητα τον μεγάλο κοινωνικό πλούτο που απέκτησε σε 70 χρόνια η δουλειά του σοβιετικού λαού. Μια χώρα σε κομμάτια, που με την ομοσπονδιακή κρατική της δομή κινδύνευε, όπως στη Γιουγκοσλαβία, βαλκανοποίηση, της οποίας οι προσπάθειες απόσχισης της Τσετσενίας και του Νταγκεστάν (Σεπτέμβριος 1999) ήταν πολύ συγκεκριμένα και ανησυχητικά σημάδια. μαστιζόταν από τις επιδρομές των μεγάλων του δυτικού κεφαλαίου και των «ολιγαρχικών» που συνδέονται με αυτό –μιας νέου τύπου κομπραδόρικη αστική τάξη– που είχε κλέψει ατιμώρητα τον μεγάλο κοινωνικό πλούτο που απέκτησε σε 70 χρόνια η δουλειά του σοβιετικού λαού. 

Μια χώρα σε κομμάτια, που με την ομοσπονδιακή κρατική της δομή κινδύνευε, όπως στη Γιουγκοσλαβία, βαλκανοποίηση, της οποίας οι προσπάθειες απόσχισης της Τσετσενίας και του Νταγκεστάν (Σεπτέμβριος 1999) ήταν πολύ συγκεκριμένα και ανησυχητικά σημάδια.

Η άνοδος του Πούτιν στην ηγεσία της χώρας, με την εκδίωξη του Γέλτσιν, με λευκά γάντια και με χρυσές γέφυρες, σηματοδοτεί μια σημαντική καμπή, σταματά την κατάρρευση, ξεκινά όχι μόνο την οικονομική και κοινωνική αλλά και την πολιτιστική ανασυγκρότηση. Αλλά δεν υπάρχει ούτε το Μπολσεβίκικο Κόμμα ούτε η σοσιαλιστική επανάσταση πίσω από αυτό. Ο «Πρίγκιπας» (για να επιστρέψει στον Μακιαβέλι) πρέπει να λειτουργήσει στη δεδομένη ιστορική κατάσταση, πρέπει να φτιάξει, όπως λένε, το ψωμί με το αλεύρι που έχει στη διάθεσή του, με όλες τις απαραίτητες μεσολαβήσεις και συμβιβασμούς με την κομπραδόρικη αστική τάξη των ολιγαρχών.

Η φιγούρα του Πούτιν αναδύεται, με μια πολιτική κατεύθυνση –η οποία με τον καιρό γίνεται ολοένα και πιο σαφής και καθορισμένη– η Ρωσία πρέπει να λυτρωθεί από την εξάρτηση από τη Δύση και τους στόχους της που τείνουν να τη μειώνουν και να τη διατηρούν σε συνθήκες ημι-αποικίας – προσφέρει ο ερευνητής σε μια σύντομη περίληψη πολλά σημεία για προβληματισμό σχετικά με τον ρόλο που ανέλαβε ο Πούτιν έναντι των ολιγαρχών.

Το ρωσικό εθνικό ζήτημα

Για να κατανοήσουμε τα συμφραζόμενα και να κατανοήσουμε τις ειδήσεις, η κομβική ημερομηνία δεν είναι το 2014, με το πραξικόπημα στην Ουκρανία γνωστό ως Euro-Maidan που είναι επίσης ένα ουσιαστικό σημείο καμπής, αλλά όχι μόνο το 1991, η αποσύνθεση της ΕΣΣΔ, " η μεγαλύτερη καταστροφή του 20ου αιώνα», όπως το θέτει ο Πούτιν.

Τότε έγινε η μεγαλύτερη ανατροπή στον πολιτικό χάρτη των ευρωπαϊκών κρατών όπως αυτό που συνέβη στην Ευρώπη στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Με τη διαφορά όμως που ορίστηκαν τότε στα διεθνή συνέδρια, από τη Γιάλτα μέχρι το Πότσνταμ, η ισορροπία μεταξύ των νικητριών δυνάμεων. Υπήρχε τότε μια αμοιβαία αναγνώριση, ιδρύθηκε ο ΟΗΕ με τους κανόνες του και το Συμβούλιο Ασφαλείας στο οποίο συμμετείχε η ΕΣΣΔ με δικαίωμα βέτο. Η Διάσκεψη της Γιάλτας άνοιξε τον δρόμο τόσο για ειρηνική συνεργασία όσο και για συνύπαρξη, ακόμη και για αντιπολίτευση, όπως θα απαιτήσει ο Αγγλοαμερικανός.

Αντίθετα, το 1989-1991 από το οποίο προέκυψε ένας νέος γεωπολιτικός χάρτης της Ευρώπης –με επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα– δεν οδήγησε σε καμία παγκόσμια διάσκεψη που να καθόριζε τις συντεταγμένες, τους κανόνες του κόσμου που επρόκειτο να συγκροτηθούν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, στα στρατηγικά τους έγγραφα, αυτοπροσδιορίστηκαν ως οι απόλυτοι νικητές, η ευρωπαϊκή κοινότητα επανατοποθετήθηκε όπως η ΕΕ με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τα πρώην ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κράτη και η Ρωσία παρέμειναν στο έλεος των νικητών. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ άρχισαν την κατάκτηση της Ανατολής (πρόδρομος ήταν το Anschluss της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας). Δούλεψαν με συντηρητικό τρόπο: γενικά, το ΝΑΤΟ περιλάμβανε πρώτα τις χώρες της Ανατολής και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίες στη συνέχεια εντάχθηκαν στην Ε.Ε.  

Στη δεκαετία του '90, η επιλογή εδραιώθηκε, με προοπτική να αποσυρθεί κάθε διαθέσιμος χώρος στη Ρωσία, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο ενσωμάτωσής του επίσης. Η επιθετικότητα του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας (θυμηθείτε: εκτός οποιασδήποτε εντολής του ΟΗΕ) ήταν για τη Ρωσία το πέρασμα της κόκκινης γραμμής που οδήγησε λίγους μήνες αργότερα στην αλλαγή κατεύθυνσης της Ομοσπονδίας με τη μετάβαση της προεδρίας από τον Γέλτσιν στον Πούτιν.

Το ρωσικό εθνικό ζήτημα έχει ανακύψει από το 1991. Περίπου 25 εκατομμύρια Ρώσοι βρίσκονται μέσα σε μια νύχτα πολίτες δεύτερης κατηγορίας ή μη πολίτες σε άλλα κράτη. Και σε αυτό το τεράστιο πρόβλημα, δεν υπάρχει άνοιγμα των Δυτικών νικητών του Ψυχρού Πολέμου σε μια λύση, μια αναγνώριση, αλλά μόνο η επιβεβαίωση μιας επεκτατικής πολιτικής που ανέλαβε το γερμανικό όνειρο της επέκτασης προς τα ανατολικά, το Drang nach Osten. Καμία προσοχή από τη «δημοκρατική» ΕΕ στους ρωσικούς πληθυσμούς που υφίστανται διακρίσεις στις χώρες της Βαλτικής (στην Εσθονία αποτελούν σημαντική μειονότητα, 25%). Μπορεί να γίνει μια αναλογία μεταξύ της Κίνας, η οποία υπέστη στα χέρια των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων τον «αιώνα των εξευτελισμών» μέχρι τη λύτρωσή της με την ανακήρυξη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949 με τη Ρωσία μετά το 1991.

Στα περισσότερα από τριάντα χρόνια που μας χωρίζουν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ, οι δυτικές άρχουσες τάξεις αγνόησαν σκόπιμα το ρωσικό εθνικό ζήτημα, αντίθετα προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν τις πολλαπλές και πολυάριθμες εθνότητες και εθνικότητες της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε μια προσπάθεια να το διαλύσουν, προώθησαν την «ισλαμική τρομοκρατία» και συνέχισαν αμείλικτα να επεκτείνουν το ΝΑΤΟ και την ΕΕ προς τα ανατολικά προς τη Ρωσία, ενάντια στη Ρωσία. Ενθάρρυναν τις προσπάθειες αλλαγής καθεστώτος με τις Έγχρωμες Επαναστάσεις να προσπαθούν να τις εφαρμόσουν στην ίδια την καρδιά της Ρωσίας.

Έρευνα-Επιμέλεια "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες". Η φράση έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου και εκφράζει απόλυτα τους συντάκτες του ηλεκτρονικού περιοδικού Mytilenepress. Στο Mytilenepress δημοσιεύονται όλες οι απόψεις. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την έγκριση του Μpress.

Αl Xasem 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου