Οι ανταγωνισμοί μεταξύ Ρωσίας και Δύσης κλιμακώνονται, τροφοδοτούμενοι από δεκαετίες δυσπιστίας, δυσαρέσκειας, υβριδικών συγκρούσεων και στρατηγικών διαφορών. Ποιες είναι οι ρίζες αυτής της γεωπολιτικής έντασης;
Έρευνα-επιμέλεια Άγγελος-Ευάγγελος Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός αναλυτής και αρχισυντάκτης του Mytilenepress. Contact : survivroellas@gmail.com-6945294197. Πάγια προσωπική μου αρχή είναι ότι όλα τα έθνη έχουν το δικαίωμα να έχουν τις δικές τους πολιτικές-οικονομικές, θρησκευτικές και γεωπολιτικές πεποιθήσεις, με την προϋπόθεση να μην τις επιβάλουν με πλάγιους τρόπους είτε δια της βίας σε λαούς και ανθρώπους που δεν συμφωνούν.
ΙΒΑΝ : GR 1502635980000240200012759 ΕUROBANK Η ΜΕ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ-ΑΠΛΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
Σας ενημερώνω ότι το Mytilenepress λειτουργεί κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες που έχει βρεθεί ποτέ συνάνθρωπος μας. Οι αιτίες είναι γνωστές και τα ατράνταχτα στοιχεία αναρτημένα στην προσωπική μου ιστοσελίδα και σε άλλες ιστοσελίδες. Οι παράγοντες του Διονυσιακού πολιτισμού εδώ και δεκαετίες επιχειρούν την ηθική-κοινωνική, βιολογική μου εξόντωση για να σταματήσω το λειτούργημα που επιτελώ. Εάν κλείσει το ηλεκτρονικό περιοδικό ειδικού σκοπού η ζημιά θα είναι τεράστια για το έθνος και όχι για το Mpress.
Σας καλώ να διαβάσετε προσεκτικά ολόκληρη την εργασία που ακολουθεί. Κλικ επάνω στο κόκκινο πλαίσιο.
Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 μετά την « Περεστρόικα » του 1985, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπήκαν σε μια κατάσταση παντοδυναμίας, πιστεύοντας ότι μπορούσαν να κάνουν ό,τι ήθελαν. Η Ρωσία, νιώθοντας βαθιά ταπείνωση και γεωπολιτική υποβάθμιση μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, αντιλαμβάνεται τη δυτική επέκταση, ιδιαίτερα αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, ως εκμετάλλευση της αδυναμίας της για να αυξήσει την επιρροή της. Η ανατολική επέκταση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που αποτελεί μέρος μιας ιστορικής συνέχειας, επιδεινώνει αυτή την αντίληψη, η οποία ωστόσο αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια και τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Αυτή η δυναμική εντείνει τις εντάσεις με τη Δύση, η οποία ακολουθεί μια πολιτική στρατηγικής περικύκλωσης που υποστηρίζεται από την εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. Ταυτόχρονα, οι ιδεολογικές και πολιτιστικές διαφορές ενισχύουν αυτούς τους ανταγωνισμούς, με τη Ρωσία να υπερασπίζεται τις συντηρητικές αξίες ενάντια σε μια Δύση που προωθεί τις λεγόμενες «δημοκρατικές αρχές» και «ανθρώπινα δικαιώματα» πίσω από τα οποία κρύβεται ένας αμερικανισμός και εκδυτικισμός του κόσμου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια επαναλαμβανόμενη ιδεολογική αντιπαράθεση, ριζωμένη στα τρέχοντα γεωπολιτικά ζητήματα.
Πράγματι, η όξυνση των εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης έχει τις ρίζες της σε ένα σύνθετο ιστορικό παρελθόν, που χαρακτηρίζεται από μια κληρονομιά κυριαρχίας και περιφρόνησης. Από τη Γαλλική Επανάσταση (1789), η εμφάνιση της «φιλελεύθερης δημοκρατίας» διπλών προδιαγραφών στη Δύση ήταν σε αντίθεση με τη ρωσική έλξη για ένα ισχυρό, κυρίαρχο κράτος. Τον 20ο αιώνα, αυτή η αντιπαλότητα έγινε πιο οξεία, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν η Δύση, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, έβλεπαν τη Ρωσία ως ιδεολογικό εχθρό που έπρεπε να περιοριστεί . Ένας δείκτης της ψευδαίσθησης του τέλους του Ψυχρού Πολέμου, η πτώση της ΕΣΣΔ το 1991, που ερμηνεύεται από τη Δύση ως θρίαμβος της «δημοκρατίας» και του «καπιταλισμού» σε όλες τις μορφές του, σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο. Ωστόσο, η επιβολή εξωτερικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων δημιουργεί μια εσωτερική κρίση στη Ρωσία, τροφοδοτώντας ένα αίσθημα περιφρόνησης. Σήμερα, αυτές οι εντάσεις βρίσκονται σε άνευ προηγουμένου επίπεδο, με τη Ρωσία να έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη και τη δύναμη, επιδιώκοντας να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα απέναντι σε μια Δύση που παραμένει σε επιφυλακή και στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αυτό το γεωπολιτικό περιβάλλον απεικονίζει έναν επίμονο δυισμό όπου κάθε στρατόπεδο προσπαθεί να εξασφαλίσει την ηγεμονία του.
Η αντίληψη της ταπείνωσης και της γεωπολιτικής υποβάθμισης είναι μια ανοιχτή πληγή που συνεχίζει να αιμορραγεί.
Αναμφίβολα, η διάλυση της ΕΣΣΔ τον Δεκέμβριο του 1991, δύο χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου τον Νοέμβριο του 1989, σηματοδότησε μια σημαντική καμπή για τη Ρωσία, μετατρέποντας τις ελπίδες για ελευθερία και δημοκρατία σε περίοδο οικονομικής αναταραχής, πολιτικού χάους και γεωπολιτικών οπισθοδρομήσεων. Οι δυτικές δυνάμεις, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν εκμεταλλευτεί τακτικά και στρατηγικά τη ρωσική ευπάθεια για να επεκτείνουν την επιρροή τους χωρίς να λάβουν υπόψη τα ρωσικά συμφέροντα. Αυτή η τακτική περικύκλωσης και περιορισμού, στην καρδιά του « Δόγματος Τρούμαν » και που αποτελεί παράδειγμα της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή, γίνεται αντιληπτή στη Ρωσία ως άμεση απειλή για την εθνική ασφάλεια. Οι δυτικές επεμβάσεις στα Βαλκάνια έχουν επιδεινώσει αυτή τη δυσαρέσκεια, αποκλείοντας τη Ρωσία από τις ειρηνευτικές διαδικασίες και επιβάλλοντας μονομερείς λύσεις. Αυτή η σειρά ταπεινώσεων έχει σημαδέψει βαθιά τη ρωσική ψυχή (η οποία έχει τις ρίζες της στην ιστορία, τον πολιτισμό, τη γεωγραφία και τις συλλογικές εμπειρίες του ρωσικού λαού), τροφοδοτώντας ένα αίσθημα προδοσίας και περιφρόνησης. Σήμερα, η Ρωσία επιβεβαιώνεται ως ουσιαστική γεωπολιτική δύναμη, αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και να αποκαταστήσει το μεγαλείο της, επιβάλλοντας έτσι ένα νέο παράδειγμα στις διεθνείς σχέσεις.
Επέκταση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ προς την Ανατολή: μια στρατηγική κυριαρχίας και περικύκλωσης
Αναμφίβολα, η επεκτατική πολιτική του ΝΑΤΟ και της ΕΕ προς την Ανατολή, με γνώμονα την επιθετική εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον (θεωρητικά των Brzezinski και Kissinger ) και αρχικά παρουσιάστηκε ως κίνηση ενίσχυσης της σταθερότητας, της ασφάλειας και της συνεργασίας στην Ευρώπη, κατανοείται από τη Ρωσία ως ελιγμός κυριαρχίας και περικύκλωσης. Αυτό είναι μέρος του πολιτικού ρεαλισμού του ρωσικού κράτους « ικανό να διασφαλίσει την τάξη εντός και την ισχύ εκτός » σύμφωνα με τη θέση του Juvin . Έτσι, η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, μια στρατιωτική συμμαχία που γεννήθηκε το 1949 για την αντιμετώπιση της σοβιετικής απειλής, θεωρείται ως άμεση απειλή για την εθνική της ασφάλεια, προκαλεί συναισθήματα περικύκλωσης στη Ρωσία, που επιδεινώνεται από την αυξημένη στρατιωτική παρουσία κοντά στα σύνορά της. Ομοίως, η ενσωμάτωση χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ, πρώην υπό σοβιετική επιρροή, θεωρείται από τη Μόσχα ως προσπάθεια να διαταραχθεί η γεωπολιτική της επιρροή ευνοώντας τα δυτικά συμφέροντα. Έτσι, η αντίληψη της προδοσίας προκύπτει εν μέρει από τις αθετημένες υποσχέσεις της Δύσης να μην επεκτείνει το ΝΑΤΟ μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Αυτές οι ενέργειες, που εκλαμβάνονται ως προκλήσεις, εντείνουν τις εντάσεις και τη δυσπιστία μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, τονίζοντας ένα κλίμα σύγκρουσης. Ενώ οι σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας (τότε Σοβιετικής Ένωσης) και των Ηνωμένων Πολιτειών χαρακτηρίστηκαν από αυξανόμενες εντάσεις και αμοιβαία δυσπιστία, χαρακτηριστικό του Ψυχρού Πολέμου το 1949, ο πόλεμος αντιπροσώπων στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022 αναζωπύρωσε αυτές τις εντάσεις και την αμοιβαία δυσπιστία. Από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου 2025, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επιδείξει αποφασιστική αποφασιστικότητα να εξομαλύνει τις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό θέτει σε κίνηση τα αντιδραστικά αυτόματα της πολεμοχαρής Ευρώπης σε έναν κύκλο θεσμικών χειρονομιών. Ωστόσο, παραμένει αβεβαιότητα ως προς τη βιωσιμότητα αυτής της τραμπιστικής προσέγγισης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία πρέπει όχι μόνο να είναι προσεκτική, αλλά κυρίως να παραμείνει σε εγρήγορση για να αποφύγει να ξαναζήσει έναν ριζικό μετασχηματισμό τύπου «Περεστρόικα».
Οι ιδεολογικές και πολιτισμικές διαφορές οδηγούν σε σύγκρουση πολιτισμών
Η σύγκρουση πολιτισμών μεταξύ Δύσης και Ανατολής δεν είναι ένα νέο φαινόμενο στην παγκόσμια σκηνή. Οι ιδεολογικές και πολιτισμικές διαφορές μεταξύ Ρωσίας και Δύσης έχουν τις ρίζες τους στην ιστορία, που χρονολογούνται από την Αμερικανική Επανάσταση (1776) και τη Γαλλική Επανάσταση (1789) που ολοκλήρωσαν την εμφάνιση της φιλελεύθερης δημοκρατίας στη Δύση, ενώ η Ρωσία παραδοσιακά δίνει προτεραιότητα σε ένα ισχυρό κράτος και εθνική κυριαρχία. Αυτές οι αντιθέσεις είναι αισθητές σήμερα στις συζητήσεις για τα «ανθρώπινα δικαιώματα» και τη «διακυβέρνηση» σε όλους τους τομείς, όπου η Δύση, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, υποστηρίζουν «αξίες δημοκρατίας» και «ανθρώπινα δικαιώματα» με διάφορους βαθμούς προκατάληψης, ενώ η Ρωσία υιοθετεί μια πιο συντηρητική προοπτική. Αυτή η διχοτόμηση συχνά δυστυχώς μειώνεται από τη Δύση σε μια δυαδική σύγκρουση μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού, παραλείποντας την πολυπλοκότητα της ρωσικής πραγματικότητας και τα ιστορικά θεμέλιά της. Επιπλέον, η Δύση χρησιμοποιεί συχνά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ως μοχλούς για να παρέμβει στη ρωσική εσωτερική πολιτική, τροφοδοτώντας τη δυσπιστία και τη δυσαρέσκεια, καθώς πολλοί στη Ρωσία αντιλαμβάνονται αυτές τις ενέργειες ως επίθεση στην πολιτιστική τους κυριαρχία και ταυτότητα. Αυτή η απλοποίηση και η μεροληψία έχουν εντείνει τις εντάσεις και ενίσχυσαν το κλίμα δυσπιστίας μεταξύ των δύο μπλοκ. Σε αυτό το πλαίσιο του ιστορικού προσανατολισμού που η Ουκρανία αποφάσισε να αντικαταστήσει τον εαυτό της ως πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ δύο υπερδυνάμεων γύρω από τις οποίες οργανώθηκαν οι διεθνείς σχέσεις από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου το 1945. Στην Ευρώπη, από το Όσλο στη Μαδρίτη, από το Βερολίνο στη Λισαβόνα, από το Δουβλίνο στη Ρώμη και από τη Στοκχόλμη μέχρι το Παρίσι, αυτοί που έζησαν την εποχή του Χίτλερ δεν θα έπρεπε να μιλήσουν διαφορετικά για τη Ρωσία;
Από τα παραπάνω, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι ανταγωνισμοί μεταξύ Ρωσίας και Δύσης εξακολουθούν να αποτελούν μείζονα γεωπολιτική πραγματικότητα. Η δυσπιστία, η δυσαρέσκεια, η περιφρόνηση και οι υβριδικές συγκρούσεις συνεχίζουν να δημιουργούν ένα κλίμα έντασης που απειλεί την παγκόσμια σταθερότητα.
Μπορεί να ειπωθεί ότι η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον που ξεκίνησε από τον Τραμπ απειλεί τους Ευρωπαίους αναρκοκερδοσκοπικούς-καταστασιακούς, ένθερμους υποστηρικτές της πολεμοκαπηλίας, στο παράδειγμά τους της θεσμικής χειρονομίας.
Πηγή: New Eastern Outlook
0 comments: