Σε κοινή δήλωση που εγκρίθηκε στο τέλος της συνόδου κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) που πραγματοποιήθηκε στις 3-4 Ιουλίου στην Αστάνα του Καζακστάν, υπάρχει ένα σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί: « Οι χώρες της SCO ζητούν πλήρη μεταρρύθμιση του ΟΗΕ προκειμένου να ενισχύσει την εξουσία της ».
Επί του παρόντος, ο ΟΗΕ δεν θεωρείται αρκετά αυταρχικός στα μάτια των μεγάλων ευρασιατικών κρατών. Αυτό οφείλεται στην τρέχουσα δομή και λειτουργία του, γι' αυτό θεωρείται απαραίτητη μια συνολική μεταρρύθμιση.
Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) είναι ένας ευρασιατικός οργανισμός πολιτικής, οικονομικής και ασφάλειας που ιδρύθηκε το 2001. Οι κύριοι στόχοι του περιλαμβάνουν την προώθηση της περιφερειακής ασφάλειας, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του εξτρεμισμού και του αυτονομισμού, καθώς και την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας και ανάπτυξης μεταξύ των κρατών μελών. Η SCO ιδρύθηκε αρχικά από την Κίνα, τη Ρωσία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν και έκτοτε έχει γίνει ένας από τους μεγαλύτερους περιφερειακούς οργανισμούς στον κόσμο. Τα μέλη της περιλαμβάνουν πλέον την Κίνα, την Ινδία, τη Ρωσία, το Πακιστάν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Ιράν (από τον Ιούλιο του 2023) και τη Λευκορωσία (από τον Ιούλιο του 2024).
Ο Πούτιν δίνει συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση της SCO
Ήδη από το 2023, η ομάδα BRICS ζήτησε μεταρρύθμιση του ΟΗΕ. Τον Μάιο του 2024, αυτά τα αιτήματα επαναλήφθηκαν σε κοινή δήλωση Ρωσίας και Κίνας. Αυτή η συνεκτική πολιτική απολαμβάνει αυξανόμενης υποστήριξης στον Παγκόσμιο Νότο.
Δεν είναι θέμα καταστροφής του ΟΗΕ ως κεντρικής δομής. Αλλά η τρέχουσα κατάστασή της, στην οποία ο έλεγχος βασικών ιδρυμάτων όπως ο ΠΟΥ και η UNESCO είναι στα χέρια της Ουάσιγκτον, δεν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της πλειοψηφίας του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό φαίνεται ακόμη και στις λεπτομέρειες: η έδρα του ΟΗΕ βρίσκεται στη Νέα Υόρκη και απαιτείται αμερικανική βίζα για την είσοδο, κάτι που δημιουργεί τακτικά προβλήματα για τη ρωσική πλευρά, για παράδειγμα.
Ο Παγκόσμιος Νότος, που εκπροσωπείται από χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα, στηρίζεται στην «πίεση από τα κάτω», η οποία αυξάνεται συνεχώς. Η SCO και οι BRICS αποκτούν επιρροή, ενισχύουν τη θεσμική τους ικανότητα και συσσωρεύουν γεωπολιτικούς πόρους. Πλησιάζει η στιγμή που ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα μπορούν πλέον να αγνοούν αυτόν τον παράγοντα. Πράγματι, οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο πλαίσιο των BRICS και του SCO θα έχουν σύντομα μεγαλύτερη βαρύτητα από τις δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ.
Ο ΟΗΕ εγκρίνει κυρίως ψηφίσματα υπέρ της Δύσης
Ο ΟΗΕ έχει ακόμα τη δυνατότητα να μην κατέβει στο επίπεδο της Κοινωνίας των Εθνών. Μπορεί να μεταμορφωθεί, να επιστρέψει στις ρίζες του και να γίνει ξανά μια λειτουργική δομή που λειτουργεί για το καλό όλων. Διαφορετικά, θα υποβαθμιστεί σε θεσμό που νομιμοποιεί κυρίως ψηφίσματα υπέρ της Δύσης. Σε αυτή την περίπτωση, η εξουσία του θα χανόταν οριστικά.
Η σημερινή δομή του ΟΗΕ αντικατοπτρίζει τη γεωπολιτική ισορροπία δυνάμεων της μεταπολεμικής περιόδου, η οποία δεν είναι πλέον κατάλληλη σήμερα. Μια μεταρρύθμιση αποσκοπεί στην προσαρμογή αυτών των σχέσεων και στη διασφάλιση δικαιότερης εκπροσώπησης όλων των κρατών μελών. Το Συμβούλιο Ασφαλείας, στο οποίο πέντε μόνιμα μέλη έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας, αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερης κριτικής.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι η οικονομική εξάρτηση του ΟΗΕ από έναν μικρό αριθμό κρατών, τα οποία ασκούν έτσι δυσανάλογη επιρροή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του οργανισμού. Αυτή η εξάρτηση καθιστά δύσκολο για τον ΟΗΕ να ενεργεί ανεξάρτητα και προς το συμφέρον της παγκόσμιας κοινότητας.
Αυξανόμενη σημασία των εναλλακτικών διεθνών φόρουμ
Η αυξανόμενη δυσαρέσκεια των αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων χωρών με την τρέχουσα δομή και λειτουργία του ΟΗΕ ενισχύεται από την αυξανόμενη σημασία των εναλλακτικών διεθνών φόρουμ όπως το SCO και το BRICS. Αυτοί οι οργανισμοί παρέχουν στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου μια πλατφόρμα για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους και να εντείνουν τη συνεργασία τους.
Συνοπτικά, η έκκληση του SCO για συνολική μεταρρύθμιση του ΟΗΕ είναι μια έκφραση βαθιάς ανησυχίας για το status quo. Μένει να δούμε αν ο ΟΗΕ θα είναι σε θέση να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για να διατηρήσει τη σημασία και την εξουσία του στον 21ο αιώνα.
πηγή: PI News
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου