Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023

Μυτιλήνη (Mytilenepress) : Κρίση και μετααγγλοσαξονικός πολιτισμός


Ένας πολιτισμός βασίζεται σε ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα, καθώς στο παρελθόν, πριν από το τελευταίο κυρίαρχο σύστημα, τον καπιταλισμό, υπήρχε η φεουδαρχία. Όταν οποιοδήποτε από τα συστατικά του, είτε είναι το οικονομικό σύστημα είτε το σύστημα πολιτιστικών αξιών, αλλάζει, ο πολιτισμός αρχίζει να αλλάζει.

Ο καπιταλισμός, ειδικά ο αγγλοσαξονικός, είναι νεκρός. Το σύστημά του και η δομή εξουσίας του δεν έχουν καμία σχέση με τους αιώνες κατά τους οποίους κυβέρνησε με ωμή βία. Αν δεν το βλέπουμε, είναι επειδή βλέπουμε τα πάντα μέσα από το πρόσφατο παρελθόν και επειδή, στην πραγματικότητα, ο καπιταλισμός επιμένει σαν ζόμπι, καθώς η φεουδαρχία επιμένει τις περισσότερες φορές ο καπιταλισμός κυριαρχεί ως παράδειγμα. Είμαστε στην ίδια εποχή που γεννήθηκε ο καπιταλισμός τον 17ο αιώνα. Συνυπάρχουν δύο συστήματα, το ένα σε παρακμή και το άλλο σε πλήρη επέκταση.

Αν, σε αυτό το σημείο της αγωνίας του καπιταλισμού, οι εναλλακτικές δεν είναι ακόμη ορατές (δεν ο Τζον Λοκ ονόμασε καπιταλισμό την εποχή που είχε ήδη ξεκινήσει σχεδόν έναν αιώνα νωρίτερα;), μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μόνο η μεταφορά του γεωπολιτικού και οικονομικού κέντρου του ο αγγλοσαξονικός κόσμος προς την Κίνα και άλλα δευτερεύοντα κέντρα θα συνεπάγεται, περισσότερο από μια οικονομική αλλαγή συστήματος, μια οικονομική αλλαγή κατανομής της γεωπολιτικής ισχύος και, κατά συνέπεια, μια αλλαγή του πολιτισμικού παραδείγματος που θα έχει επιπτώσεις στην ψυχολογία και την κυρίαρχη φιλοσοφία σε άλλες περιοχές – συμπεριλαμβανομένης της αγγλοσαξονικής περιοχής. Σε αυτή την περίπτωση, η μεταφορά πιθανότατα θα γίνει από το υλιστικό, ωφελιμιστικό και ατομικιστικό παράδειγμα του αγγλοσαξονικού καπιταλισμού σε ένα μοντέλο πιο κοντά στην κομφουκιανή ή βουδιστική φιλοσοφία. Με άλλα λόγια, ένα λιγότερο καταναλωτικό μοντέλο, αυτό ακριβώς που χρειάζεται απεγνωσμένα το μαχόμενο οικολογικό σύστημα. Έτσι, η μετατόπιση του κέντρου του πολιτισμού από την Ανατολή στη Δύση, ακολουθώντας το μονοπάτι του ήλιου, ξεκίνησε πριν από χιλιάδες χρόνια - μόνο που σήμερα ο δυτικός Ειρηνικός Ωκεανός είναι και πάλι Ανατολή - θα συνεχιστεί.

Εκτός από την ίδια την κρίση των Ηνωμένων Πολιτειών στον 21ο αιώνα, η αλλαγή του γεωπολιτικού κέντρου θα χρησιμεύσει ως παράδειγμα για να δείξει ότι «ένας άλλος κόσμος, άλλοι τρόποι σκέψης και ζωής είναι δυνατός», που θα διευκολύνει μια αναπόφευκτη επανάσταση πολιτισμού και κοινωνικού -οικονομικό σύστημα εντός των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών. Κάτι που θα ήταν αδύνατο να φανταστεί κανείς για περισσότερο από δύο αιώνες θα συμβεί σε αυτόν τον αιώνα. Χτυπημένος από την κοινωνική υποβάθμιση, από την απώλεια παγκόσμιων προνομίων (γεωπολιτικών, οικονομικών, χρηματοοικονομικών, νομισματικών και δολαρίων), από την παρενόχληση των χρεών των προηγούμενων γενεών και από τη δυσαρέσκεια μιας ζωής αφιερωμένης σε έναν στόχο επιτυχίας υλικό που θα αποδειχθεί μια αποτυχία, οι νέες γενιές θα υποστούν μια ριζική αλλαγή στην αντίληψή τους για την κοινωνία και, κυρίως, στην υπαρξιακή τους σύλληψη. Είναι η παραγωγή και η συσσώρευση πλούτου ο υπέρτατος στόχος ενός ατόμου που θα πεθάνει σε μερικές δεκαετίες; Τι σημαίνει να είσαι «νούμερο ένα» στον κόσμο; Τι νόημα έχει το γεγονός ότι το 1845, ο πρώην Πρόεδρος Andrew Jackson, που πέθαινε από διάρροια που τον οδήγησε στον θάνατό του, ήταν απασχολημένος μέχρι την τελευταία του πνοή με το να κλέψει την Καλιφόρνια από το Μεξικό…;

Θέματα που ήταν ταμπού μέχρι σήμερα θα τεθούν στο τραπέζι αύριο. Και οι απαντήσεις δεν θα είναι αυτές που θα δώσει σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών, τυφλωμένοι από την εταιρική προπαγάνδα μιας οικονομικής ελίτ αλλά και από μια μεγαλομανή νοοτροπία που συνδυάζει τον Ιησού και τον Μαμωνά σαν καφέ με γάλα. Ένας υλιστικός, επικυριαρχικός πυρετός που θέλει να κερδίσει πάση θυσία, ακόμα κι αν σημαίνει να σκοτώσει χιλιάδες ή εκατομμύρια ανθρώπους και να σπαταλήσει τη ζωή του σε μια ανόητη επιχείρηση που λειτουργεί ως νευρωτική απόσπαση της προσοχής.

Όπως λέει η παλιά παροιμία για τις μάταιες δυνατότητες της αισιοδοξίας των καιρών μας: «Όταν νομίζουμε ότι υπάρχει ένα φως στην άκρη του τούνελ, αποδεικνύεται ότι είναι ένα άλλο τρένο». Είναι αλήθεια ότι όσον αφορά τα ανθρώπινα όντα, δεν υπάρχουν πολλά για να είμαστε αισιόδοξοι, αλλά υπάρχει, ή πρέπει να υπάρχει, πάντα χώρος για να φανταστεί κανείς έναν καλύτερο κόσμο. Ίσως λοιπόν η ελπίδα, που άλλοτε σκοτώνει, άλλοτε βοηθάει να ζεις και μάλιστα σου επιτρέπει να συνεχίσεις να παλεύεις για να βγεις από τα προβλήματά σου.

Για παράδειγμα, είναι πιθανό ο νέος πολιτισμός να μετατοπίσει το παράδειγμα του πολέμου και της καταπίεσης του άλλου σε μια εποχή μεγαλύτερης ειρήνης και συνεργασίας. Μια αλλαγή πολιτισμού με επίκεντρο το άτομο, πάνω από όλα στον εγωισμό, όπως συνοψίζει η Ayn Rand, για έναν πολιτισμό που είναι πιο ασιατικός, πιο κομφουκιανός, πιο βουδιστής, πιο ιθαγενής Αμερικανός, με επίκεντρο τις αξίες της κοινότητας, λιγότερο υλιστής, λιγότερο μαχητικός σε επιδίωξη μιας και μόνης ανοησίας που λέγεται χρήμα-κεφάλαιο, με τη γλώσσα των σημερινών ισχυρών.

Εξάλλου, μετά από τόσους αιώνες βίαιης ιστορίας, δεν θα ήταν κακό να αλλάξουμε τη φιλοσοφία του αετού και της αρκούδας με αυτή του πάντα, αυτού του είδους που θα φαινόταν το πιο ευτυχισμένο στον κόσμο. Χωρίς εξιδανίκευση, η φύση και τα όντα που είναι αποκομμένα από αυτήν, οι άνθρωποι, χρειάζονται μια νέα προοπτική, ένα νέο πολιτισμικό παράδειγμα. Δεν είναι αντίφαση αλλά απλώς παράδοξο ότι ό,τι είναι καινούργιο χρειάζεται το παλιό, γιατί το να είσαι πρωτότυπος σημαίνει να πηγαίνεις στην καταγωγή. Αυτό το νέο-παλιό είναι οι ανατολικές φιλοσοφίες όπως η σύγχυση. Κάτι που, όπως οι ίδιες φιλοσοφίες που προέρχονται από την αμερικανική ήπειρο ή διάφορους αφρικανικούς πολιτισμούς όπως το Ubuntu ή η ειρηνιστική παράδοση του αρχαίου βασιλείου του Nri, δαιμονοποιείται στη μετακαπιταλιστική Δύση ως σοσιαλιστική ή κομμουνιστική. Σε κάποιο βαθμό είναι, αλλά αυτό το νέο-παλιό πρέπει να δημιουργήσει μια κουλτούρα και έναν πολιτισμό λιγότερο φανατικό από τον βάναυσο καπιταλιστικό πολιτισμό που, με τον φανατισμό του, κατάφερε να αποικίσει ακόμη και την ίδια την ιδέα της ελευθερίας, της προόδου μέσω της καταπίεσης και της δυστυχίας. – οικονομική και ανθρώπινη.

Έρευνα-Επιμέλεια  και αρχισυντάκτης στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό Mytilenepress.  "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες". Η φράση έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου και εκφράζει απόλυτα τους συντάκτες του ηλεκτρονικού περιοδικού Mytilenepress. Στο Mytilenepress δημοσιεύονται όλες οι απόψεις. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την έγκριση του Μpress.

πηγή: Estudio Criticos 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου