Οι τελευταίες ιμπεριαλιστικές απαιτήσεις του Τραμπ - από την προσάρτηση του Καναδά έως τη μετονομασία του Κόλπου του Μεξικού - αποκαλύπτουν μια κατάφωρη περιφρόνηση για τη διπλωματία, αμφισβητώντας τους διεθνείς κανόνες και δοκιμάζοντας τις παγκόσμιες αντιδράσεις.
Αυτές οι ενέργειες συνιστούν μια θανατηφόρα επίθεση στη διπλωματία και τη συνεργασία μεταξύ των συμμάχων, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα για το μέλλον των συμμαχιών των ΗΠΑ. Σε αυτό το άρθρο, αναλύω την προσέγγιση του Τραμπ και τις διαφορετικές αντιδράσεις που προκαλεί.
Οι απαιτήσεις του Τραμπ: ιμπεριαλισμός που βραχυκυκλώνει τη διπλωματία
Οι ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες του Ντόναλντ Τραμπ να προσαρτήσει τον Καναδά, να διεκδικήσει τη Γροιλανδία, να ανακτήσει τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά και να μετονομάσει τον Κόλπο του Μεξικού είναι συγκλονιστικές όχι μόνο στην κλίμακα τους, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται.
Αντί να χρησιμοποιεί ιδιωτικές συζητήσεις και διπλωματικούς διαύλους, ο Τραμπ ευνοεί τις δημόσιες δηλώσεις, μια επιλογή που δείχνει τη βάναυση προσέγγισή του στις διεθνείς σχέσεις. Θέτοντας αυτές τις απαιτήσεις τόσο ευθαρσώς, ο Τραμπ επιδιώκει να διεκδικήσει τον εαυτό του στην παγκόσμια σκηνή, προβάλλοντας μια εικόνα εξουσίας και ελέγχου ενώ αγνοεί τα λεπτότερα σημεία της διπλωματίας.
Αυτή η δημόσια τοποθέτηση δεν είναι τυχαία: είναι μια υπολογισμένη τακτική εκφοβισμού και κυριαρχίας, αφήνοντας λίγα περιθώρια για διάλογο ή διαμαρτυρία. Το ύφος του Τραμπ αντανακλά μια θεμελιώδη περιφρόνηση για τη διπλωματία, την οποία θεωρεί αδύναμη, αργή και σε αντίθεση με την προσωπικότητά του ως συναλλακτικού dealmaker από τον επιχειρηματικό κόσμο. Η διπλωματία απαιτεί υπομονή, αμοιβαίο σεβασμό και κατανόηση κοινών συμφερόντων – ιδιότητες που ο Τραμπ φαίνεται να θεωρεί περιττές, ακόμη και αντιπαραγωγικές.
Αντίθετα, ο Τραμπ ευνοεί τη μονομερή δράση, επιδιώκοντας γρήγορες νίκες και θεαματικές χειρονομίες εις βάρος της ουσιαστικής εργασίας που αποσκοπεί στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο υπονομεύει τους κανόνες των διεθνών σχέσεων αλλά επίσης κινδυνεύει να αποξενώσει τους συμμάχους, να αποσταθεροποιήσει τις παγκόσμιες εταιρικές σχέσεις –ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές– και να διαβρώσει τις αρχές της εθνικής κυριαρχίας που διέπουν τις διεθνείς σχέσεις από τις Συνθήκες της Βεστφαλίας το 1648.
Οι απαιτήσεις του Τραμπ και ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκονται, αποκαλύπτουν μια επικίνδυνη διολίσθηση προς μια εποχή όπου η ωμή βία και το προσωπικό συμφέρον υπερισχύουν του λογικού διαλόγου και του αμοιβαίου σεβασμού. Εν ολίγοις, είναι η ίδια η διπλωματία που υποβιβάζεται στο παρασκήνιο.
Παγκόσμια αντιδράσεις: μια επικίνδυνη ασάφεια
Παραδόξως, οι διεθνείς αντιδράσεις απείχαν πολύ από τη βαρύτητα των φιλοδοξιών του Τραμπ, ιδιαίτερα εντός των δυτικών δημοκρατιών, όπου ήταν συχνά χλιαρές στην καλύτερη περίπτωση. Οι παγκόσμιοι ηγέτες και οι θεσμοί εμφανίζονται διστακτικοί, φοβισμένοι, ακόμη και αδιάφοροι για αυτήν την κραυγαλέα κλιμάκωση, που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τις συμμαχίες και να θέσει σε κίνδυνο την ειρήνη.
Αυτή η σιωπή ή η δειλή απάντηση από τη διεθνή κοινότητα κινδυνεύει να ομαλοποιήσει τέτοιες απερίσκεπτες φιλοδοξίες και να τις μετατρέψει σε επικίνδυνο προηγούμενο. Η απουσία αποφασιστικής δράσης θα μπορούσε να εμψυχώσει τον Τραμπ και άλλους ηγέτες με παρόμοιες ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες, θέτοντας τις βάσεις για ένα μέλλον όπου η διπλωματία δίνει τη θέση της στη μονομερή επιθετικότητα.
Μικτές αντιδράσεις από τους ενδιαφερόμενους ηγέτες
Οι διεθνείς αντιδράσεις στους ισχυρισμούς του Τραμπ ήταν μικτές. Στη Λατινική Αμερική, ορισμένες απαντήσεις ήταν αδιαμφισβήτητες. Η Μεξικανή Πρόεδρος Claudia Sheinbaum απάντησε με ειρωνεία προτείνοντας ότι αντί να μετονομαστεί ο Κόλπος του Μεξικού (που έχει ονομαστεί επίσημα από το 1607) σε «Κόλπος της Αμερικής», οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε αντ 'αυτού να μετονομαστούν σε «Αμερική», επικαλούμενη ένα Έγγραφο του 1814 πριν από το Μεξικανικό Σύνταγμα που χρησιμοποιούσε αυτό το όνομα για την περιοχή.
Ο Τραμπ αιτιολόγησε την πρότασή του λέγοντας: « Θα το μετονομάσουμε γιατί κάνουμε το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς εκεί και είναι δικό μας ». Μια δήλωση που ξεπερνά μια απλή αλλαγή ονόματος, αποκαλύπτοντας μια σιωπηρή πρόθεση οικειοποίησης της περιοχής.
Ο Πρόεδρος του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο απέρριψε κατηγορηματικά κάθε ιδέα απώλειας του ελέγχου του καναλιού: « Ως πρόεδρος, θέλω να δηλώσω με ακρίβεια ότι κάθε τετραγωνικό μέτρο της Διώρυγας του Παναμά και της παρακείμενης περιοχής του ανήκει στον Παναμά και η διαθήκη παραμένει. Η κυριαρχία και η ανεξαρτησία της χώρας μας δεν είναι διαπραγματεύσιμες ».
Στον Καναδά, ωστόσο, ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δεν έχει αντιδράσει επίσημα. Μια μέρα μετά την ανακοίνωση της παραίτησής του, στις 7 Ιανουαρίου 2025, δημοσίευσε ένα μήνυμα στο X (πρώην Twitter), δηλώνοντας στα αγγλικά: « Δεν υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα ο Καναδάς να γίνει μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών και στα γαλλικά». : « Ποτέ, ποτέ, ο Καναδάς δεν θα είναι μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών .» Ωστόσο, αυτή η αντίδραση ήρθε πολύ αργά, αρκετές εβδομάδες μετά την πρώτη πίεση του Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο στις 30 Νοεμβρίου 2024.
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η έλλειψη σαφούς απάντησης από τον Τριντό στις απαιτήσεις του Τραμπ έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην πτώση των ποσοστών αποδοχής του τις τελευταίες μέρες του, συμβάλλοντας στην απόφασή του να παραιτηθεί. Οι Καναδοί ένιωσαν απώλεια εμπιστοσύνης σε έναν ηγέτη που θεωρούνταν ανίκανος να υπερασπιστεί το έθνος τους και την ίδια την ύπαρξή του. Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις γρήγορες και σαφείς απαντήσεις των ηγετών της Λατινικής Αμερικής, της Γροιλανδίας και της Δανίας.
Not All Is Rotten in the Kingdom of Denmark: A Nod to Shakespeare
Από την πλευρά της Γροιλανδίας και της Δανίας, οι απαντήσεις ήταν σταθερές, όπως έδειξε ο δανικός Τύπος . Αν και η Γροιλανδία είναι μια αυτόνομη περιοχή, παραμένει μέρος της Δανίας. Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Múte Egede είπε: « Η Γροιλανδία είναι δική μας. Δεν είμαστε προς πώληση και ποτέ δεν θα είμαστε. Δεν πρέπει να χάσουμε τον μακροχρόνιο αγώνα μας για ελευθερία ».
Ο Βασιλιάς και Πρωθυπουργός της Δανίας, Mette Frederiksen, επιβεβαίωσαν επίσης την ενότητά τους απέναντι σε οποιεσδήποτε απόπειρες καταπάτησης. « Είμαστε όλοι ενωμένοι και ο καθένας μας δεσμεύεται στο Βασίλειο της Δανίας », είπε ο βασιλιάς Φρειδερίκος.
Η Mette Frederiksen κατέστησε σαφές ότι η Γροιλανδία " δεν ήταν προς πώληση και δεν θα είναι ποτέ στο μέλλον ." Επέκρινε τις οικονομικές τακτικές στις σχέσεις μεταξύ των συμμάχων, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση της Δανίας είχε ζητήσει μια κλήση με τον Τραμπ, χωρίς να λάβει επίσημη απάντηση.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών Lars Løkke Rasmussen μετριάστηκε τον τόνο, λέγοντας: " Θα πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη, αλλά όχι κυριολεκτικά ." Οι παρατηρήσεις, που θεωρήθηκαν ανεπαρκείς από πολλούς παρατηρητές, επικρίθηκαν για την αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν τη σοβαρότητα των ισχυρισμών του Τραμπ.
Ευρώπη και ΝΑΤΟ: μεταξύ σκληρών λέξεων και αδράνειας
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ ακύρωσε συνέντευξη Τύπου για να αποφύγει σκληρά ερωτήματα. Στην Ευρώπη, ηγέτες όπως ο Olaf Scholz και ο Emmanuel Macron έχουν πει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα ανεχθεί την κατάληψη της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ, δηλώνοντας: « Η Ευρώπη είναι μια ισχυρή ήπειρος και δεν θα εκφοβιστεί ».
Ωστόσο, αυτή η θέση φαίνεται δύσκολο να πιστέψει κανείς. Η Ευρώπη έχει ήδη ανεχτεί τις αμερικανικές ενέργειες, όπως η καταστροφή των αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream, που βύθισε τη Γηραιά Ήπειρο –και ιδιαίτερα τη Γερμανία– σε ενεργειακή και οικονομική κρίση, ευνοώντας την άνοδο της δεξιάς και της ακροδεξιάς σε αρκετές ευρωπαϊκές χωρών.
Από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μια ντροπιαστική σιωπή. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και η Επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων Kaya Kallas –συνήθως πολύ εύγλωττη– δεν είπαν τίποτα.
Σε άλλο σημείο, ο πρόεδρος της Κολομβίας Γκουστάβο Πέτρο εξέφρασε την υποστήριξή του στον Παναμά: « Θα σταθώ στο πλευρό του Παναμά και θα υπερασπιστώ την κυριαρχία του μέχρι τις τελικές συνέπειες », είπε στο X. Εκτός από αυτή τη δήλωση, οι αντιδράσεις αλλού ήταν σχεδόν ανύπαρκτες.
Εν κατακλείδι, οι ισχυρισμοί του Τραμπ υπογραμμίζουν τον αυξανόμενο ρόλο της γεωπολιτικής στη διεθνή σκηνή. Είναι οι Ευρωπαίοι έτοιμοι και πρόθυμοι να απαντήσουν με τόλμη; Αυτή είναι μια ερώτηση που θα απαντήσω στο επόμενο άρθρο μου.
πηγή: New Eastern Outlook
Έρευνα-επιμέλεια Άγγελος-Ευάγγελος Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός αναλυτής και αρχισυντάκτης του Mytilenepress. Contact : survivroellas@gmail.com-6945294197. Πάγια προσωπική μου αρχή είναι ότι όλα τα έθνη έχουν το δικαίωμα να έχουν τις δικές τους πολιτικές-οικονομικές, θρησκευτικές και γεωπολιτικές πεποιθήσεις, με την προύπόθεση να μην τις επιβάλουν με πλάγιους τρόπους είτε δια της βίας σε λαούς και ανθρώπους που δεν συμφωνούν.
0 comments: